เสี่ยงโชค!!

สมัยผมเป็นเด็ก มีการละเล่นในหมู่เด็ก ๆ ด้วยกันอยู่อย่าง เราเอาเหรียญบาทมาเล่น “ปั่นแปะ” กัน บางคนก็เรียกก้อยหัว โดยแบ่งเป็นสองข้าง ถือหัวหรือก้อยแล้วแต่เลือก ดีดเหรียญหรือปั่นเหรียญ เมื่อเหรียญออกหัวหรือก้อย คนที่เลือกได้ถูกต้องจะเป็นผู้ชนะ จะได้การดีดหูคู่ต่อสู้เป็นรางวัลที่ชนะ

เป็นการละเล่นที่ไม่ซับซ้อน ใครแพ้ก็เป็นคนเลือกก่อน พร้อมกับเป็นคนปั่นเหรียญ โอกาสที่จะชนะหรือแพ้เท่ากันคือ 50:50 คนแพ้ก็เป็นคนเริ่มเกมส์ก่อน ไม่มีใครเสียเปรียบได้เปรียบ 

ดู ๆ แล้ว น่าจะเป็นการละเล่นที่โอกาสเสียกับโอกาสได้เท่า ๆ กัน แต่ผมจำได้วันนั้น ผมหูแดงกลับบ้าน ปรากฏว่าผมแพ้มากกว่าชนะ ทั้งที่กติกากำหนดให้ผู้เล่นมีโอกาสเท่า ๆ กัน

ความรู้สึกที่เป็นผู้แพ้ ทำให้อยากเอาชนะ เมื่อแพ้ก็ขอแก้ตัว ยิ่งเจ็บ (เพราะถูกดีดหู) แล้วมันก็แปลกที่แพ้ติดต่อกันจนหูแดงไปหมด 

เมื่อผมโตขึ้น การละเล่นที่ผมสนุกแบบเจ็บ ๆ ก็รู้ว่ามันเป็นการเสี่ยงโชค ไม่ต้องอาศัยข้อมูล ความรู้ใด ๆ แค่ใจล้วน ๆ

ซึ่งผมคิดว่าต่างกับการลงทุน แม้จะมีผลลัพธ์เหมือนกัน คือ การเป็นผู้ชนะ

การลงทุน เป็นเรื่องที่ต้องมีองค์ประกอบหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลความรู้ในสิ่งนั้น ๆ อย่างการลงทุนในตลาดหุ้น ก็ต้องรู้จักหุ้นของบริษัทนั้น ๆ ว่าเขาทำอะไร รายได้มาจากไหน อะไรเป็นความเสี่ยงของเขา ระบบเขาซื้อขายกันอย่างไร ปัจจัยอะไรที่จะทำให้หุ้นตัวนั้นขึ้นหรือลง อันนี้ถือว่าเป็นการลงทุน เพราะมีตัวบริษัท ตัวผลิตภัณฑ์/บริการ รองรับว่าเขาทำอะไร อย่างไร ไม่ลอย

ซึ่งบางคนบอกยาก ต้องใช้เวลาในการทำความเข้าใจ สู้ลงทุนตามแห่เขา ไปไหนไปด้วยก็มีเหมือนกัน และมีเยอะเสียด้วย

วันนี้เพื่อนสนิทที่เรียนหนังสือด้วยกันมาในมหาวิทยาลัย โทร.มาคุยชีวิตหลังเกษียณ เราสองคนบ่นว่าชีวิตเราขาดการวางแผนการใช้ชีวิตหลังเกษียณที่ดีเพียงพอ ชีวิตในเวลานี้จึงต้องมานั่งซ่อมส่วนที่ขาดหายไป นั่นคือการหาเงินในช่วงปลายน้ำเพื่อให้เพียงพอ

ลำพังเงินสำรองเลี้ยงชีพที่สะสมมาตั้งแต่เริ่มทำงาน ก็ดันไปเลือกหน่วยที่ลงทุนประเภทเสี่ยงต่ำที่สุด ทั้งที่มีเวลาเหลือเฟือมากมาย เพราะอายุยังไม่มาก ก็เลยได้ผลตอบแทนที่ต่ำ เมื่อทิ้งเวลาไปนาน ๆ ก็พาลลืม แทนที่จะปรับการลงทุนให้สอดคล้องกับสภาวะในแต่ละอายุ เมื่อคิดได้ก็ตอนเกษียณ ซึ่งทำอะไรไม่ได้มาก 

เพื่อนคนนี้นำเงินสะสมมาลงทุนในหุ้น โดยทยอยเก็บตัวที่ได้รับการบอกกล่าวจากเพื่อนฝูง คนใกล้ชิดมากกว่าจะศึกษาด้วยตนเอง เพราะรู้สึกว่าตนเองเริ่มช้า วันนี้ที่โทร.มาคุยด้วย เพราะอยากให้ยืนยันข้อมูลที่ได้จากเพื่อนสนิทอีกคนให้ซื้อหุ้นตัวหนึ่ง  

ผมบอกเขาไปว่า การเรียนรู้ของแต่ละคน ขึ้นกับประสบการณ์ที่แต่ละคน ที่สำคัญเวลาก็เป็นปัจจัยสำคัญ เวลาเปลี่ยน สถานการณ์ก็เปลี่ยนได้ อยากซื้อก็ซื้อ ถ้าบอกแล้วไม่ตรงกับใจคุณ คุณก็จะทำหรือเปล่า?

ผมว่าสิ่งสำคัญก็คือ อย่าเทหมดกระเป๋า กับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง 

ประสบการณ์ที่เจ็บปวดของผมก็คือ การทุ่มจนหมด โดยไม่แบ่งแยกทุนให้ทำหน้าที่แต่ละหน้าที่ โดยไม่ปะปนกัน ถ้าเป็นศัพท์ของเพื่อนผม เขาจะเรียกว่า การวางแผนการเงินแบบองค์รวม แบ่งกระเป๋าให้ชัด 

ยิ่งในสถานการณ์ที่บรรดาเซียนทั้งหลายบอกว่า เป็น Perfect Storm บ้างล่ะ เป็น Economic Crisis รวมทั้ง Crypto Crash บ้างล่ะ จะเรียกรวม ๆกับสถานการณ์เวลานี้ หรือจะให้อย่างใดอย่างหนึ่งพิเศษ ล่ะก็ ถือว่าเป็นเรื่องเลวร้ายที่สุดครั้งหนึ่งนับจากสงครามโลก ครั้งที่ 2

ข้อมูลล่าสุดเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมาบอกสถานการณ์อะไร

1.Bitcoin ตกลงมาแล้ว 72%

2.หุ้น Netflix ลงมาแล้ว 74.6%

3.หุ้น Tesla ลงมาแล้ว 46.8%

4.หุ้น Amazon ลงมาแล้ว 42.7%

5.หุ้น Facebook ลงมาแล้ว 56.8%

ผมอาจจะหัวเก่าอยู่สักหน่อย ที่คิดว่าวิธีที่จะปลอดภัยที่สุดกับสถานการณ์นี้ ก็คือพยามลดภาระให้ตัวเบาที่สุด ไม่ว่าจะลดการเพิ่มหนี้  จัดลำดับความจำเป็น ตัดสิ่งที่สำคัญน้อยที่สุดกับชีวิตลง การกระจายการลงทุนในหลายรูปแบบ น่าจะเหมาะกับสถานการณ์ “วันนี้ต้องจับปลาหลายมือ” 

สถานการณ์แบบนี้ ผมว่าการเสี่ยงโชคแบบในอดีตที่เล่นปั่นแปะดีดหูกันไม่ได้เสียแล้ว 

ถอยบ้าง หยุดบ้าง เพื่อพร้อมรับมือใหม่ ดีกว่ายิ่งเดินยิ่งจม

คอลัมน์: Personal Finance ที่ผมรู้จัก (แต่ทำไม่ได้)

บทความอื่น ๆ ของผู้เขียน

คริปโทเคอร์เรนซี ….. ในวันที่อับเฉา

อย่าเริ่มต้น “ความไม่รู้”​ ด้วย “ความกลัว”