ช่วงนี้กระแสสมุนไพรเป็นที่กล่าวขวัญถึงแบบทอล์คออฟเดอะทาวน์อย่างต่อเนื่อง ด้วยประสิทธิภาพและสรรพคุณที่ช่วยทุเลาอาการจากโรคที่เกิดจากไวรัสโควิด-19 ทั้ง กระชาย ฟ้าทะลายโจร ขมิ้นชัน ขิง มะขามป้อม สมอ พลูคาว และอื่น ๆ ถึงขั้น ราคาสมุนไพรพุ่งขึ้น 2-5 เท่าตัวจากเดิม แถมยังเจอปัญหาสินค้าขาดตลาดไม่เพียงพอแก่ความต้องการอีกด้วย
เวลานี้คงไม่มีใคร ไม่รู้จักพืชสมุนไพรที่ชื่อ ฟ้าทะลายโจร แท้จริงแล้วฟ้าทะลายโจรไม่ใช่พืชถิ่นของไทย แต่มาจากแถบอินเดียและศรีลังกา เพียงแต่มีอยู่ในตำรายาโบราณของไทย มีรสชาติขม อยู่ในกลุ่มยาเย็น มีสาร แลคโตน (lactone) ถูกใช้เพื่อแก้ไข้ทั่ว ๆ ไป ระงับอาการอักเสบ ไอ เจ็บคอ คออักเสบ ต่อมทอนซิล หลอดลมอักเสบ ขับเสมหะ ฤทธิ์ระงับการติดเชื้อหรือระงับการเจริญเติบโตของเชื้อโรคได้จึงถูกนำมาใช้รักษาโรคผิวหนัง ฝี แก้ติดเชื้อ ที่ทำให้ปวดท้อง ท้องเสีย บิด และแก้กระเพาะลำไส้อักเสบด้วย กระทรวงสาธารณสุขได้บรรจุเป็นสมุนไพรที่ได้ถูกบรรจุอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2542
ฟ้าทะลายโจร ถูกนำมาใช้เป็นอีกหนึ่งทางเลือก ที่สามารถใช้บรรเทาอาการเบื้องต้นของไข้หวัด ในการรักษาผู้ป่วยโควิด–19 กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก แจ้งวา ขณะนี้มีผู้ป่วยโควิด-19 ได้รับยาฟ้าทะลายโจรเพื่อรักษาอาการทั่วประเทศกว่า 107,728 คน (ข้อมูล ณ วันที่ 10 สิงหาคม) ได้ผลในการป้องกันผู้ติดโควิดไม่ให้เกิดปอดอักเสบ และช่วยให้ผู้ป่วยอาการน้อยกลับมาหายดีได้ โดยรับประทานฟ้าทะลายโจร ขนาดยาที่มีปริมาณ แอนโดรกราโฟไลด์ (andrographolide) 180 มิลลิกรัมต่อวัน วันละ 3 ครั้ง ต่อเนื่องเป็นเวลา 5 วัน สำหรับเด็กอายุตั้งแต่ 4 ขวบ กินแอนโดรกราโฟไลด์ 3.5-4 มิลลิกรัมต่อวัน แต่ไม่เกิน 180 มิลลิกรัมต่อวัน แบ่งวันละ 3-4 ครั้ง เป็นเวลา 5 วัน ติดต่อกัน
ขณะที่ ธนินท์ เจียรวนนท์ ประธานอาวุโส เครือเจริญโภคภัณฑ์ เปิดเผยว่า ซีพีมีความตั้งใจจะทำโครงการปลูกฟ้าทะลายโจร บนที่ดิน 100 ไร่ ที่ จ.สระบุรี คาดว่าจะใช้เวลาประมาณ 100 วัน (นับตั้งแต่ วันที่ 2 สิงหาคม) โดยจะดำเนินการแบบปลอดสารพิษทั้งกระบวนการ และมีการใช้เทคโนโลยีเพื่อให้เกิดความปลอดภัยและมีคุณภาพ ซึ่งเครือซีพีจะนำความรู้ความเชี่ยวชาญด้านการเกษตรมาช่วยในสถานการณ์นี้ แล้วจะนำไปแปรรูปและแจกจ่ายยาฟ้าทะลายโจร จำนวน 30 ล้านฟรีให้กับคนไทย เนื่องจากในช่วงเวลาที่ผ่านมา ฟ้าทะลายโจรเริ่มขาดแคลน ทำให้คนไทยจำนวนมากไม่สามารถเข้าถึงได้
กรมวิชาการเกษตร กระทรวงการเกษตรและสหกรณ์ ทำโครงการส่งเสริมการปลูกพืชสมุนไพร (ฟ้าทะลายโจร) สู้ภัยโควิด-19 ของสหกรณ์ในพื้นที่จ.อุทัยธานี แปลงปลูกฟ้าทะลายโจร สหกรณ์ปฏิรูปที่ดินระบำ จำกัด ต.ระบำ อ.ลานสัก จ.อุทัยธานี และได้จัดเตรียมกล้าพันธุ์ฟ้าทะลายโจรไว้จำนวน 100,000 ต้น เพื่อแจกจ่ายให้กับประชาชนปลูกตามบ้านเรือน รายละไม่เกิน 5 ต้น เพียงเวลาอันสั้นต้นกล้าก็หมด ไม่เพียงพอกับความต้องการ
จากข้อมูลข้าวต้นทำให้เราเห็นว่า “ฟ้าทะลายโจร” กำลังจะกลายเป็นพืชเศรษฐกิจตัวใหม่ที่เป็นที่ต้องการในตลาดอย่างมาก จะเห็นได้จากมีหลายหน่วยงานที่รณรงค์ให้เกิดการปลูก ฟ้าทะลายโจร ในพื้นที่ เช่น กระทรวงยุติธรรม ได้ให้เรือนจำและทัณฑสถานที่มีความพร้อมทั่วประเทศ ดำเนินการเพาะปลูกฟ้าทะลายโจรในพื้นที่ เบื้องต้นนำร่อง 125 แห่งก่อน
นอกจากนี้ สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.) จัดส่งกล้าและเมล็ดพันธุ์ ให้กับสำนักงาน กศน.ทั่วประเทศ เพื่อแจกแก่นักศึกษา กศน. และประชาชน
กระทรวงสาธารณสุขร่วมกับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง กำลังขับเคลื่อนนโยบายการขยายพื้นที่ปลูกฟ้าทะลายโจร เพื่อป้อนเป็นวัตถุดิบในกระบวนการแปรรูปเข้าสู่ตลาด มีแผนการส่งมอบต้นกล้าฟ้าทะลายโจร 3 สายพันธุ์ คือ สายพันธุ์พิจิตร 4-4, สายพันธุ์พิษณุโลก 5-4 จำนวน 800,000 ต้น และสายพันธุ์พื้นเมือง จำนวน 28,500 ต้น ให้สหกรณ์การเกษตรอุทัยธานี จำนวน 24,000 ต้น ส่วนที่เหลือจะให้พื้นที่ 8 จังหวัด จังหวัดละ 10 ไร่ รวม 80 ไร่ ในพื้นที่จังหวัด นครสวรรค์ พิจิตร เชียงใหม่ เพชรบูรณ์ กาฬสินธุ์ ศรีสะเกษ และสงขลา
ที่ผ่านมาพืชสมุนไพรของไทยได้รับการยอมรับในวงกว้าง ไม่ใช่เฉพาะตลาดในประเทศเท่านั้น ยังหมายรวมถึงตลาดในต่างประเทศด้วย และไม่ใช่เฉพาะฟ้าทะลายโจร แต่มีสมุนไพรอีกหลายชนิด จากตัวเลขของกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ ระบุว่า ตลาดสมุนไพรในประเทศ มีมูลค่าสูงถึง 180,000 ล้านบาท ขณะที่มูลค่าในตลาดโลกสูงถึง 3 ล้านล้านบาท ประเทศไทยมีการส่งออกสมุนไพรไทย ประมาณ 100,000 ล้านบาท โดยส่งออกกลุ่มอาหารเสริมกว่า 80,000 ล้านบาทกลุ่มสปาและผลิตภัณฑ์มีมูลค่าประมาณ 10,000 ล้านบาทและกลุ่มยาแผนโบราณตามภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยมีมูลค่าประมาณ 10,000 ล้านบาท
สมุนไพรยาฟ้าทะลายโจรขณะนี้ราคาพุ่งสูงขึ้นมาก ทั้งในส่วนของเมล็ดพันธุ์ ใบแห้ง รวมทั้งแคปซูลที่มีแนวโน้มว่าจะปรับราคาเพิ่มขึ้น อีกทั้งยังมีของปลอมระบาดมากขึ้น ขณะที่คนไทยหลายคนได้รับผลกระทบอย่างหนัก เรื่องสุขภาพ ความเจ็บป่วย จำเป็นต้องหาวัตถุดิบสมุนไพรตามธรรมชาติมาใช้รักษาเป็นการเฉพาะหน้า เพราะไม่รู้ว่าสถานการณ์แพร่ระบาดจะคลี่คลายดีขึ้น ต้องใช้ระยะเวลานานเพียงใด ซึ่ง ฟ้าทะลายโจร ตอกย้ำให้เห็นว่า ธุรกิจสมุนไพรของไทยก็จะมีความยั่งยืนของการเติบโต เมื่อเรามีวัตถุดิบจำนวนมากและยกระดับการผลิตเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม ก็จะสามารถเป็นพืชเศรษฐกิจได้
