จบที่เรานะ … ความรุนแรง [Book Review]

ความรุนแรงในครอบครัว เป็นเรื่องที่พบเห็นได้ในทุกสังคม โดยผู้หญิงเป็นผู้ถูกกระทำ แต่มากกว่าครึ่งของผู้หญิงเหล่านี้กลับไม่ยอมไปจากสามีที่ทำร้ายตน

พวกเธอโง่รึเปล่า ยอมถูกทำร้ายซ้ำแล้วซ้ำเล่า บางครั้งต่อหน้าลูก ซ้ำร้ายยังต้องคอยระวังไม่ให้ลูกเห็นตอนถูกทำร้าย หรือถ้าเห็นก็ต้องคอยบอกลูกว่าพ่อไม่ได้ตั้งใจ

คำถามนี้มีคำตอบหลายอย่าง ตั้งแต่ความรักที่ยังไม่หมดไป ความหวังว่าวันหนึ่งเขาจะกลับตัว ความหวังว่าเขาจะไม่ลืมตัวอีก จนถึงไม่มีเงิน ไม่มีงานพอที่จะพาลูกออกจากบ้าน

Colleen Hoover อธิบายเรื่องนี้ได้ชัดเจนมาก ในนวนิยายเรื่อง It Ends With Us

นวนิยายเล่มนี้ตีพิมพ์ปี 2016 โดยผู้เขียนนำประสบการณ์ของแม่มาเขียน แม่ลูกสองที่ตัดสินใจเลิกกับพ่อ หางานทำเลี้ยงลูกวัย 5 ขวบและ 2 ขวบ สองปีที่เด็ก ๆ ได้กินแต่มักกะโรนีกับชีส จนเธอได้มาเจอสามีใหม่ที่ทำหน้าที่พ่อที่ดีให้กับลูก ๆ

หนังสือว่าด้วยเรื่องความรุนแรงในครอบครัวของคนสองรุ่น Lily Bloom ผู้เป็นลูกเกิดในครอบครัวที่พ่อเป็นใหญ่ เวลากินเหล้าชอบตบตีแม่ พ่อที่จองที่จอดรถในโรงรถ แม่ต้องจอดรถนอกบ้าน พ่อที่วันหนึ่งกลับมาบ้านและโกรธที่เห็นแม่จอดในโรงรถเพื่อขนของเข้าบ้านในวันที่หิมะตก จนถึงขั้นบีบคอแม่ Lily เข้าช่วยถูกพ่อสะบัดหัวโดนหินต้องเย็บ พ่อที่คิดว่าแม่ส่งสายตาให้ผู้ชายในงานเลี้ยงจึงข่มขืนแม่ในห้องนั่งเล่นตอนที่คิดว่าลูกหลับอยู่บนห้อง Lily รับรู้ทุกอย่าง คอยช่วยแม่ และเธอตั้งใจว่าถ้าแต่งงาน และถูกสามีทำร้าย เธอจะไม่ทนอยู่กับเขา เธอจะไม่เป็นเหมือนแม่

Lily ออกจากบ้านมาทำงานที่บอสตันเมื่อเรียนจบ เพราะตอนนั้นพ่อเริ่มป่วยและไม่มีแรงทำร้ายแม่ วันที่พ่อตายเธอคิดถึงความดีของพ่อไม่ออกซักอย่า

เธอได้พบกับ Ryle Kincaid ศัลยแพทย์ระบบประสาท รูปหล่อ ร่ำรวย ทุ่มเท เอาใจใส่ ผู้ไม่อยากเริ่มความสัมพันธ์กับใคร ไม่อยากใกล้ชิดกับใครมาก ๆ เพราะกลัวจะรับแรงกดดันไม่ไหว ถ้าผิดหวัง ตอน 5 ขวบเขาเล่นปืนกับพี่ชาย ทำปืนลั่นจนพี่ชายตาย นับแต่นั้นเวลาเขาโกรธ เขาจะลืมตัว ทำร้ายตัวเองและคนอื่น แต่ Lily ทำให้เขาเปลี่ยนใจ อยากสร้างครอบครัว

Lily เปิดร้านดอกไม้ กิจการไปได้ดี Ryle เป็นหมอประจำบ้านที่กำลังจะได้เป็นแพทย์เต็มตัว ทั้งคู่รักกันมาก จนวันหนึ่ง Ryle จะเอาอาหารออกจากเตาอบแต่ลืมใส่ถุงมือ Lily เห็นแล้วหัวเราะในความหลงลืม Ryle โกรธจนเผลอตบเธอจนปากแตก เพราะสำหรับเขามือคือสิ่งล้ำค่า
เธอผลักจนเขาล้มมือถูกแก้วบาด แต่ตอนนั้นเขาไม่สนใจแล้ว เขาขอโทษ Lily สัญญาว่าจะไม่ทำอีก เขารู้สึกผิดจน Lily สงสาร

วันหนึ่ง Lily พบกับ Atlas Corrigan แฟนเก่าสมัยเธออายุ 15 พี่ม.6 ที่โรงเรียนที่แม่แต่งงานใหม่และไม่ยอมให้เขาอยู่บ้านด้วยจนเขาต้องแอบมาอยู่บ้านร้างข้างบ้านของเธอ Atlas รู้เรื่องทุกอย่างที่บ้านของ Lily ที่ไม่เคยลืม Atlas และเขาก็ยังคิดถึงเธอ แต่ไม่ติดต่อมาสิบปีเพราะเห็นเธอมีความสุขดีและเขายังไม่อยู่ในสถานะที่จะทำให้เธอมีความสุขได้

พบกันครั้งนี้ Atlas เป็นเจ้าของร้านอาหารที่พวกเขาไปใช้บริการ เขาเห็นรอยแผล Lily และบอกให้เธอเลิกกับ Ryle ไม่งั้นเธอจะเป็นเหมือนแม่ของเธอ เขาให้เบอร์โทรไว้เผื่อเธอต้องการความช่วยเหลือ

โชคร้ายที่ Atlas ไปคุยกับเธอในห้องน้ำ Ryle เห็นจึงออกจากร้านกลับบ้าน Lily เล่าถึง Atlas ให้ฟังก็หึงจนขาดสติ จะเดินออกจากบ้าน Lily ยืนขวางหน้าบันได เขาผลักจนเธอตกบันได
ครั้งนี้เขาเลยต้องเล่าให้เธอฟังถึงสภาวะทางจิตของเขา ทั้งสองเลยตกลงกันว่าครั้งหน้า ถ้ารู้สึกโกรธ Ryle จะเดินจากไป เมื่อพร้อมค่อยกลับมาคุย และเขาก็ทำแบบนั้นได้นานจน Lily คิดว่าควบคุมสถานการณ์ได้ จนทั้งคู่แต่งงานกัน

เหตุการณ์ที่สาม เกิดเมื่อ Ryle เห็นไดอารีเก่าของ Lily ที่มีแต่เรื่องของ Atlas และรู้ว่า Lily ไม่เคยลืมแฟนเก่า เพราะเธอยังเก็บแม่เหล็กติดตู้เย็นที่ Atlas ให้มา สักรูปหัวใจไว้ตรงไหล่ที่ Atlas ชอบจูบ เขาโกรธจนพยายามข่มขืนเธอ พอเธอบอกให้หยุด เขากลับเอาหัวโขกเธอจนเธอสลบไป เมื่อฟื้น Lily เจ็บแผลมาก คิดว่าจะโทรหาเพื่อนสนิท (น้องสาวของ Ryle) แต่เพื่อนเพิ่งคลอดลูก จะโทรหาแม่ก็ไม่รู้ว่าจะพูดยังไงแม่เจอแบบนี้มาเยอะ เลยโทรหา Atlas ให้พาไปโรงพยาบาล วินาทีนั้นเธอรู้แล้วว่าต้องเลิกกับ Ryle เพราะมันมีแต่จะแรงขึ้น แต่เธอกลับได้รู้ว่าตั้งท้อง เธอไม่อยากกลับบ้าน จะไปหาแม่หรือเช่าโรงแรมอยู่ เดี๋ยว Ryle ก็ตามเจอ Atlas เสนอให้เธอไปพักที่บ้านเขา เธอตกลง วันที่เธอกลับไปทำงาน Ryle มาหาและบอกว่าเขาเข้าใจว่า Lily ต้องการเวลา พอดีเขาต้องไปเรียนต่อที่อังกฤษสามเดือน

Ryle มารู้เรื่องลูกเกือบสองเดือนให้หลัง เขาดีใจมากจน Lily สับสน เมื่ออยู่ใกล้กัน เธอก็เอาข้อดีของเขามาชั่งใจ จนวันหนึ่งทั้งคู่อยู่บนเตียงด้วยกันและ Lily นึกถึงวันที่ถูกทำร้าย วินาทีนั้นเธอรู้ว่าเธอยังไม่ลืม จนวันคลอด Lily เห็น Ryle อุ้มลูกด้วยความดีใจ วินาทีนั้นเธอตัดสินใจขอหย่า เพราะเธอรับประกันไม่ได้ถ้าอยู่ด้วยกันจะไม่มีวันที่เขาสติหลุดจนทำร้ายเธอจนลูกเห็น และลูกจะเกลียดเขาเหมือนที่เธอเกลียดพ่อของเธอ

‘ฉันให้ลูกใช้ชีวิตแบบที่ฝันไม่ได้ ชีวิตที่มีพ่อแม่อยู่ด้วยกัน แต่ฉันไม่อยากให้ลูกใช้ชีวิตแบบที่ฉันใช้ ไม่อยากให้เห็นพ่อในฉบับที่เลวร้ายที่สุด ไม่อยากให้เห็นตอนพ่อใช้อารมณ์กับแม่ในแบบที่ทำให้ลูกจำไม่ได้ว่านี่คือพ่อ เพราะจากประสบการณ์ของฉัน ไม่ว่าลูกจะมีช่วงเวลาดี ๆ กับพ่อเยอะเท่าไหร่ก็ตาม ลูกจะจำได้แค่ช่วงเวลาที่แย่ ๆ เท่านั้น’

ทั้งคู่จึงตกลงหย่าและดูแลลูกด้วยกัน

Lily เจอ Atlas ที่บอกเธอว่าเขาพร้อมแล้วที่จะทำให้เธอมีความสุข ขอเพียงเธอพร้อม

หนังสือมีเสน่ห์ตรงที่เรื่องพวกนี้โดยมากจะเกิดกับผู้หญิงที่ไม่มีทางออก ไม่มีความรู้ ไม่มีเงิน แต่คราวนี้เป็นเรื่องของผู้หญิงที่มีงาน มีเงิน มีทางเลือก แต่เธอก็ยังอยู่กับ Ryle ผู้เขียนเก่งมากที่อธิบายสิ่งที่ Lily คิดได้ละเอียดมาก ว่าทำไมเธอถึงให้โอกาส Ryle หลายครั้ง จนบางครั้งก็คิดว่าคงเหมือนโศกนาฏกรรมในนวนิยายไทยที่จบแบบอยู่ด้วยกันต่อ

ชอบที่แม่สอน Lily ว่า รักได้ ทนได้ แต่ให้มีขีดจำกัด

กรณีของแม่คือ ครั้งแรกพ่อตบ แล้วก็ขอโทษทันที ครั้งที่สองพ่อตบอีกแล้วก็ขอโทษ ครั้งที่สามพ่อทุบตีเลยแล้วก็ขอโทษ ครั้งต่อมาพ่อแค่ตบ แทนที่แม่จะโกรธ แม่กลับดีใจว่ายังน้อยกว่าการทุบตี เพราะทุกๆครั้งที่โดน แม่จะเพิ่มเพดานขีดจำกัดไปเรื่อย ๆ และทุกครั้งที่เลือกว่าจะอยู่ด้วยกันต่อ ก็ยิ่งทำให้การจะจากไปยากขึ้นเรื่อย ๆ

‘แม่เชื่อว่าเขารักลูก แต่เขาไม่ได้รักในทางที่ถูก ในวิถีที่ลูกควรได้รับ ถ้า Ryle รักลูกจริง เขาต้องไม่พยายามให้ลูกคืนดีด้วย เขาต้องตัดสินใจเดินจากไปเพื่อให้แน่ใจว่าเขาจะไม่ทำร้ายลูกอีก นั่นคือความรักที่ผู้หญิงควรจะได้รับ’

หรือตอนที่ Lily คิดว่าคนภายนอกคิดง่าย ๆ ว่าถ้าใครทำไม่ดีกับเรา เราก็แค่เดินจากไปแบบไม่ต้องคิด มันง่ายที่จะบอกว่าเราไม่ควรรักคนที่ทำไม่ดีกับเรา เมื่อเราไม่รู้สึกว่าเขารักเรา

แต่ถ้าคุณเจอเอง มันไม่ง่ายที่จะเกลียดคนที่ทำไม่ดีกับเรา เพราะในหลาย ๆ ครั้งเขาเป็นเสมือนของขวัญจากพระเจ้า

เรื่องจบลงด้วยดีเมื่อ Lily ถาม Ryle ว่าถ้าวันนึงลูกแต่งงานแล้วมาบอกพ่อว่าถูกตบ บอกว่าแฟนพยายามจะข่มขืน และสาบานว่าจะไม่ทำอีก

‘ผมจะบอกลูกว่าเธอมีค่ามากกว่านั้น และคงขอไม่ให้เธอคืนดีกับสามีไม่ว่าเขาจะรักเธอมากแค่ไหน’

ที่สหรัฐอเมริกา มีเวบ www.the hotline.org รับแจ้งเรื่องจากเหยื่อการทุบตี หรือผู้ที่คิดว่ามีคนอยู่ในสถานการณ์ที่อันตราย ในไทยมีฮอตไลน์โทร. 1300

ผลงานรีวิวหนังสือเล่มอื่น ๆ

อาการจิตเวช เช็คสภาพได้ด้วยตัวเรา

The Promise ความหมายของ “ครอบครัว”