หนังสือ How To โดยมากเป็นหนังสือเฉพาะบุคคล สนใจเรื่องไหนก็อ่านเรื่องนั้น และโดยมากเหมือนรายการคำสั่ง ถ้าอยากสำเร็จเรื่องไหน ต้องทำตามคำแนะนำนี้ 1-2-3-4-5
แต่เล่มนี้ ที่เลือกมาอ่านเพราะการแนะนำของ Book Depository และต้องถือว่าเป็นหนังสือ How To ที่น่าอ่าน เพราะผู้เขียน James Clear ใช้หลักจิตวิทยาเชิงบวกในการแนะนำวิธีการกระตุ้นให้เราเปลี่ยนแปลงนิสัย เพื่อให้เป็นคนที่ดีขึ้น ไม่ใช่สั่ง เพราะอ่านแล้วมันน่าทำตามถ้าเราอยากให้ชีวิตตัวเองดีขึ้น
ชอบที่ James Clear เริ่มต้นหนังสือด้วยความเป็นมาของเขา ไปยังไง มายังไงถึงกลายมาเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการเปลี่ยนนิสัยที่บริษัทชั้นนำในตลาดหุ้นสหรัฐต้องใช้บริการ สำหรับการอบรมให้กับผู้บริหารและพนักงาน
เมื่อเจมส์กำลังจะจบชั้นม.5 เพื่อนขว้างไม้เบสบอลโดนจมูกเขาจัง ๆ จนดั้งยุบเข้าไปในโพรงสมอง เลือดคั่ง ต้องผ่าตัดใหญ่และมีโอกาสที่เขาจะเสียชีวิตหรือพิการ ราวกับปาฏิหารย์ เขารอด และกลับไปเล่นฟุตบอล จนได้เป็นนักกีฬาดีเด่นของมหาวิทยาลัยและหกปีหลังจากอุบัติเหตุครั้งนั้น เขาได้เป็นหนึ่งใน 30 คนในทีม ESPN Academic All-America Team เขายกประโยชน์ให้กับการจัดชีวิตใหม่ ในเวลาที่เพื่อนเล่นเกมจนดึก เขาเข้านอนแต่หัวค่ำ เขามีสมาธิในการเรียนมากขึ้น ตัวใหญ่ขึ้นเพราะยกเวทอาทิตย์ละหลายครั้ง เจมส์บอกเขาไม่เคยเห็นใครที่ประสบความสำเร็จในชั่วข้ามคืน สำหรับเขาความสำเร็จมาจากการทำทุกอย่างทีละน้อย ตั้งเป้าหมายให้ไปถึงได้ทีละเล็กทีละน้อย และเมื่อเขาทำได้เขาเลยอยากแชร์บทเรียนนี้ให้กับคนอื่น
เจมส์เริ่มเขียนบันทึกการเปลี่ยนิสัยลงเว็บไซต์ jamesclear.com ในปี 2012 ว่าด้วยการทดลองเรื่องการสร้างนิสัยที่ดีและเลิกนิสัยที่ไม่ดี เขาลงบันทึกใหม่ทุกวันจันทร์และพฤหัสลงเว็บ และ ส่งอีเมลให้ผู้สมัครรับบทความเป็นประจำ สามปีต่อมามีคนลงทะเบียนรับบทความสองแสนคน และได้เซ็นสัญญาเขียนหนังสือเล่มนี้
สำหรับเจมส์ นิสัยเกิดจาก 1 สิ่งเร้าที่สมองเรารู้ว่าถ้าทำแล้วเราจะได้สิ่งที่เราต้องการ 2 ความต้องการอะไรมาก ๆ เพราะถ้าไม่มี เราคงไม่ลุกมาทำอะไร 3 การตอบสนองต่อสิ่งเร้าด้วยความคิดหรือการกระทำ และ 4 รางวัล และ กฏ 4 อย่างเพื่อการเปลี่ยนแปลง (the Four Laws of Behavior Change) ของเขาก็มาจากโมเดลนี้ อยากสร้างนิสัยซักอย่างเราต้อง
1 Make it obvious – ชัดเจน ให้รู้ตัวว่าเราชอบทำอะไร และทำมันเป็นประจำ
2 Make it attractive – น่าดึงดูดใจ เราอาจจะไม่ต้องมีแรงจูงใจในการสร้างนิสัยดี ๆ แต่เราเริ่มทำมันเลยได้ เช่นการไปยิมทุกวันจันทร์ แม้ว่าจะไปออกกำลังแค่ 5 นาที แค่ไปยิมให้ได้อาทิตย์ละครั้ง ก็ถือว่าดีแล้ว เพราะสิ่งที่เราทำมักจะกระตุ้นเราให้สร้างพฤติกรรมใหม่ เช่นในกรณีนี้ ออกกำลังเพิ่มเป็น 10 นาที หรือไปยิม 2 วันต่ออาทิตย์
3 Make it easy – ง่าย ทำให้มันเป็นเรื่องง่าย ๆ เพื่อจะได้ทำมันต่อไป
4 Make it satisfying – พึงพอใจ ถ้าเราทำอะไรแล้วเรามีความสุข เราก็จะทำมันต่อไปได้
ในทางกลับกัน ถ้าเราอยากจะเลิกนิสัยที่ไม่ดี ก็ย้อนกฏ 4 ข้อนี้
มันไม่น่าพึงพอใจแล้ว
มันเป็นเรื่องยากที่จะทำ
มันไม่น่าดึงดูดใจ
มันเป็นอะไรที่เรามองไม่เห็น
หนังสือของเขาเต็มไปด้วยเรื่องราวที่สร้างแรงกระตุ้นให้เราลุกขึ้นมาเปลี่ยนตัวเอง เช่นทีมปั่นจักรยานของอังกฤษที่ไม่เคยได้เหรียญทองในโอลิมปิกมาเกือบร้อยปีก็มาได้เหรียญในปี 2008 หลังการเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ น้อย ๆ เริ่มในปี 2003 เช่น ปรับเบาะจักรยาน เปลี่ยนกางเกงขาสั้นเพื่อรักษาอุณหภูมิ ใช้เซ็นเซอร์จับการออกกำลังกายของแต่ละคน ทดสอบเจลแก้ปวดเมื่อยว่าอันไหนทำให้หายเมื่อยเร็วที่สุด จ้างหมอมาสอนนักกีฬาว่าล้างมือยังไงให้สะอาดจะได้ไม่เป็นหวัด ทุกอย่างคือเพื่อการพัฒนาไปทีละ 1% ไม่ใช่ตั้งเป้าโครมเดียวว่าต้องได้เหรียญโอลิมปิก
แน่ละ สำหรับบางคน ความคืบหน้าแบบช้า ๆ อาจจะทำให้เบื่อและเลิก แต่เจมส์บอกว่าแค่ลงมือทำให้ได้วันละ 1% แต่ทำเป็นประจำ มันก็ทำให้เราดีขึ้นได้ เช่น ถ้าเก็บเงินวันละบาทได้ มันไม่ทำให้เรารวยได้ แต่พันวันก็ได้พันบาท หมื่นวันก็ได้หมื่นบาท และมันจะเพิ่มเรื่อย ๆ ถ้าเราทำมันเป็นประจำ
ความสำเร็จคือสิ่งที่ทุกคนต้องการ แต่เจมส์บอกว่าเป้าหมายบางทีทำให้เราท้อเพราะมันอยู่ไกล แค่เราทำไปทีละเล็กให้เราดีขึ้น เราอาจจะไปได้ไกลกว่าเป้าหมายที่เราตั้งไว้เสียอีก
หนังสือเล่มนี้ขายดีระดับโลก มียอดขายมากกว่า 5 ล้านเล่ม แปลไปแล้วกว่า 50 ภาษา ไม่แปลกเพราะหลักการของเขาสามารถประยุกต์ใช้ได้กับทุกเรื่อง เช่น การทำงาน การเงิน ความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล สุขภาพ ความคิดสร้างสรรค์
The Psychology of Money: รวยหรือมั่งคั่ง เราเลือกได้ [Book Review]
หลากหลายมุมของความจริง [Book Review]
The Song of Achilles [Book Review]
ความเลว…ดูที่ตรงไหน – If We Were Villain [Book Review]
