ช่วงโควิด-19 ออนไลน์คอนเทนต์เติบโตสูงมาก เพราะคนติดล็อกดาวน์และใช้เวลาอยู่กับหน้าจอมากขึ้น และปีนี้แนวโน้มออนไลน์คอนเทนต์ยังคงเติบโตแม้ว่าเม็ดเงินบนสื่อออนไลน์จะลดลงเพราะผลกระทบวิกฤติโควิด-19 แต่คนทำสื่อออนไลน์ยังคงเชื่อมั่นว่าตลาดนี้ยังมีอนาคตสดใส คนนิยมเสพสื่อออนไลน์จนกลายเป็นกิจวัตร คนทำคอนเทนต์บนออนไลน์หน้าใหม่ก็มีเข้ามาในตลาดอย่างต่อเนื่อง
เอ็ม-ขจร เจียรนัยพานิชย์ บรรณาธิการบริหาร บริษัท The Zero Publishing Co., Ltd กล่าวกับ The Story Thailand ว่า บริษัทเปิดมาตั้งแต่ปี 2016 มีเว็บไซต์ในเครือ 5 เว็บไซต์ ยอดวิวรวมกันประมาณ 30 ล้านเพจวิวต่อเดือน มีคนติดตามผ่านโซเชียลมีเดียรวมกันประมาณ 3 ล้านกว่าคน มีงานหลากหลาย ทั้งงานที่ทำให้ลูกค้าโดยตรง ทำสื่อของตัวเอง และจัดอีเวนต์
“เราอยู่ในวงการออนไลน์มา 10 กว่าปีรู้จักกับคนในวงการค่อนข้างมาก ก่อนที่จะเริ่มทำธุรกิจก็ไปดูว่าธุรกิจไหนน่าทำบ้าง พบว่าเม็ดเงินที่ลงในสื่อดิจิทัลออนไลน์ โดยเฉพาะงบการตลาดเพิ่มขึ้นปีละ 20-30% หมายความว่าเราอยู่ในธุรกิจที่เป็นขาขึ้นมาก ๆ ถ้าเรามีส่วนแบ่งเข้าไปบ้างก็จะทำให้โตขึ้นได้ รวมถึงเด็กรุ่นใหม่หลายคนอยากจะโตมากับการทำคอนเทนต์ออนไลน์ ทำให้หาทีมง่ายขึ้น รวมถึงต้นทุนทำธุรกิจถูกมาก ไม่ต้องใช้ทีมงานมากและสามารถทำ คอนเทนต์ออกมาให้ดีได้”
เอ็ม กล่าวต่อว่า ธุรกิจคอนเทนต์หลายคนอาจจะมองว่าเป็นแค่สื่อที่หากินกับค่าโฆษณา แต่จริง ๆ แล้วคือธุรกิจของการสื่อสารซึ่งไม่จำกัดแค่สื่อ เช่น วง BNK48 อยากจะจัดงานอีเวนต์ ก็สามารถเข้าไปเป็นพาร์ทเนอร์ได้ โดยทำระบบ Live Streaming ให้ หรือใช้ความรู้เข้าไปช่วยลูกค้าต่อยอดธุรกิจ หรือการจัดอบรม
จะเห็นว่ามีความใกล้เคียงกับการทำสื่อสมัยก่อน แต่รูปแบบจะเปลี่ยนไป คอนเทนต์ในยุคปัจจุบันจะไม่ยึดติดที่แพลตฟอร์ม แต่จะเป็นเรื่องความเข้าใจในการปรับตัวและการสื่อสารมากกว่า
“ทุกวันนี้เราไม่จำเป็นต้องลงเงินมากมายเพื่อทำเว็บไซต์ แต่เน้นทำโซเชียลมีเดียมากกว่า ขณะเดียวกันการเปลี่ยนผ่านของสื่อเกิดขึ้นรวดเร็วมาก ทำให้ต้องปรับตัวเร็ว รูปแบบคอนเทนต์ก็จะเปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว ซึ่งเราไม่รู้ว่าใน 1-2 ปีจะมีอะไรเกิดขึ้นอีก”
ขณะเดียวกันตลาดคอนเทนต์ปัจจุบันใหญ่ขึ้นตามเม็ดเงินที่เข้ามา แต่สิ่งที่น่าเป็นห่วงคือ เม็ดเงินหลายหมื่นล้านในธุรกิจดิจิทัลครึ่งหนึ่งออกไปสู่ต่างประเทศหมดทั้ง Facebook หรือ Google ทำให้เงินไปกระจุกตัวอยู่ที่ต่างประเทศ ซึ่งเป็นความท้าทายของคนทำสื่อ
ขนาดของสื่อเล็กลง เฉพาะกลุ่มมากขึ้น
เอ็ม กล่าวว่า การทำคอนเทนต์ในยุคนี้จะไม่มีคำว่า Mass อีกแล้วแต่จะเป็น Personalized มากขึ้น เช่น ฟุตบอลโลกรอบชิงในสมัยก่อนเป็นสิ่งที่คนทั่วไปติดตามมาก ๆ แต่ปัจจุบันกลับมาอยู่ในเฉพาะกลุ่มที่คนสนใจฟุตบอล หรือคนที่สนใจเรื่องแม่และเด็ก ฟีดที่ขึ้นมาในโซเชียลมีเดียก็จะมีแต่เรื่องแม่และเด็ก
“คอนเทนต์ที่เราเสพก็จะเฉพาะกลุ่มขึ้นเรื่อย ๆ จะเห็นว่ามีเพจที่เจาะกลุ่มโดยเฉพาะมาก ๆ เช่น ต้นไม้ออร์แกนิค หรือสายอาหารที่กินเพื่อสุขภาพ”
ขนาดของสื่อใหญ่จะเล็กลงไปเรื่อย ๆ และเป็นเฉพาะกลุ่มมากขึ้น ซึ่งปัจจุบันยังไม่เห็นว่าจะมีอะไรเข้ามาเปลี่ยนแปลงได้ เพราะคนไม่ได้เป็นผู้คุมเกม แต่เป็นอัลกอริทึม (Algorithm) ที่ดูตามความชอบของคน
แต่ในขณะเดียวกันก็มีข้อเสีย ในสมัยก่อนเมื่อเปิดหนังสือพิมพ์จะเจอข่าวที่หลากหลาย แต่ในโลกออนไลน์อัลกอริทึมจะแสดงเฉพาะสิ่งที่ชอบ ทำให้ไม่เห็นเรื่องอื่น ๆ
ตัวจริงเท่านั้นที่จะอยู่รอดได้
เอ็ม กล่าวว่า ปัจจุบันเริ่มเห็นแล้วว่าในธุรกิจออนไลน์คอนเทนต์ใครยังสามารถอยู่รอดได้ The Zero เปิดธุรกิจมาพร้อม ๆ กับ The Standard, The Momentum, The Matter, The Cloud และมีอีกหลายบริษัทที่เปิดขึ้นมาและหายไป
ล่าสุดนายกฯ เดินสายเยี่ยมสื่อออนไลน์ จะเห็นว่านายกฯ ไปสื่อไหนบ้าง สื่อไหนที่ไม่ไป
“ถ้าเราไม่สามารถอยู่ใน Top of Mind หรือ Top 5 ก็อาจจะค่อย ๆ หายไปหรือความนิยมลดลงไป”
เอ็ม กล่าวต่อว่า จะเห็นว่าบางครั้งการทำออนไลน์ก็ไม่ใช่ทางออกของสื่อดั้งเดิม ด้านนิตยสารก็ไม่ได้ปิดกันมากมายเหมือนสมัยก่อน ขณะที่ทีวีมีการคืนช่องไปมากและเริ่มเห็นว่าหลายช่องเริ่มคงที่
ขณะที่วิกฤติโควิด-19 ส่งผลกระทบกับวงการสื่อมาก ทุกเจ้าพูดเหมือนกันหมดว่ามีคนเข้ามาอ่านมากขึ้น 50-100% แต่รายได้ไม่ขึ้นตาม เพราะธุรกิจที่ลงโฆษณาได้รับผลกระทบ สื่อที่อยู่ด้วยงบโฆษณาอย่างเดียวก็จะอยู่ยาก จะต้องปรับตัวหาโอกาสใหม่ ๆ
“บริษัทเรานำเวลาไปทำอะไรใหม่ ๆ ที่เราไม่เคยทำ ทำให้พบว่าพนักงานเราทำ Tiktok เก่งมาก จึงเปิด Tiktok พร้อมกัน 4-5 บัญชี และมีคนตามหลายแสน สุดท้ายก็มีลูกค้าเข้ามาจ้างเราทำ Tiktok ซึ่งทำให้สามารถสร้างรายได้ใหม่ได้”
บทสัมภาษณ์อื่น ๆ ที่น่าสนใจ
-iCreator Conference เป็น “คอนเทนต์ ครีเอเตอร์” อย่างไรให้ปัง
-Central Tech Retail Lab (CTRL) เฟ้นหาสตาร์ตอัพตอบโจทย์ประสบการณ์การช้อปปิ้ง
-ปฐมบทใบอนุญาตดาวเทียมไทย สิ้นยุคดาวเทียมชื่อ “ไทยคม”
-“ซิลิคอน คราฟท์” ตั้งเป้ารุกธุรกิจดิจิทัล เฮลท์ เดินหน้าเข้าตลาดหลักทรัพย์
