“เศรษฐา ทวีสิน” และเศรษฐกิจท้ายปี

การเมืองไทยมาถึงจุดเลี้ยวสำคัญอีกครั้งเมื่อวันอังคารที่ 22 สิงหาคม ที่ผ่านมา หลัง ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี เดินทางกลับไทยหลังจากไป 17 ปี  ตามด้วยสภาฯ โหวตเห็นชอบ เศรษฐา ทวีสิน นักธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ เป็นนายกฯ คนที่ 30 ของประเทศไทย พรรคเพื่อไทยเป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาลข้ามขั้ว โดยฝันว่าจะนำไปสู่ความปรองดองหลัง ประเทศไทยติดหล่มวิกฤติการเมืองจากสงครามสีมาตั้งแต่ปี 2549  

ส่วนผลลัพธ์จะออกมา “เลิศ“ อย่างที่หลายฝ่าย และอีกหลาย ๆ คนแอบฝันไว้หรือไม่อย่างไรนั้น ต้องดูกันยาว ๆ เพราะบทสรุปทางการเมืองไม่ตายตัว เหมือนผลทางคณิตศาสตร์ที่หนึ่งบวกหนึ่งเท่ากับสอง หากผันแปรไปตามสถานการณ์ การต่อรอง และผลประโยชน์  

หนึ่งวันก่อนก่อนฉากการเมืองข้างต้นโหมโรง สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ หรือสภาพัฒน์ฯ ออกมาแถลงเศรษฐกิจไตรมาส 2 ปีนี้  

ก็เป็นไปอย่างที่ตลาดคาดกันเอาไว้ “เศรษฐกิจโตต่ำกว่าคาดการณ์” คือ ช่วง 3 เดือนก่อนหน้า (เม.ษ.-มิ.ย.) จีดีพีขยายตัวแค่ 1.8% จากเดิมที่ลุ้นว่าน่าจะขยายตัว 3% หลังไตรมาสแรกผลงานดี จีดีพีขยายตัว 2.6% สูงกว่าคาดการณ์เล็กน้อย ส่วนผลรวม 2 ไตรมาส จีดีพีครึ่งปีแรกขยายตัว 2.2% ส่งผลให้สภาพัฒน์ฯ ขยับคาดการณ์จีดีพีปีนี้ใหม่เหลือ 2.5-3.0% เฉลี่ย 2.75% จากเดิมที่เคยวางไว้ 2.7-3.7% เฉลี่ย 3.2%   

ดนุชา พิชยนันท์ เลชาสภาพัฒน์ ฯ ระบุสาเหตุที่ทำให้เศรษฐกิจไตรมาส 2 โตต่ำกว่าคาดว่ามาจากปัจจัยหลัก อาทิ ส่งออกที่มูลค่าลดลง 5.6% และเป็นการลดลง ๆ ต่อเนื่องจากหลายเดือนก่อนหน้า ดัชนีราคาสินค้าเกษตรลดลง 5.4% การผลิตภาคอุตสาหกรรมลดลง 4.1% ต่อเนื่องเป็นไตรมาสที่ 3 การอุปโภคภาครัฐลดลง 4.3% ฯลฯ  

พูดถึงส่งออกของไทยลดต่อเนื่องมาพักใหญ่แล้ว ข้อมูลล่าสุด ณ เดือนมิถุนายน กระทรวงพาณิชย์รายงานว่ามีส่งออกมีมูลค่า 24,820 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ลดต่อเนื่องเป็นเดือนที่ 9 สถานการณ์ส่งออกของไทยไม่แตกต่างจากหลายประเทศที่ส่งออกซบเซาจากพิษเศรษฐกิจโลกถดถอยเช่นกัน อาทิ เดือนกรกฎาคม ญี่ปุ่นส่งออกลดลงเล็กน้อย เกาหลีใต้ลดลง 16.5% ลดต่อเนื่องเป็นเดือนที่ 10 เวียดนามลดลง 3.9% ลดต่อเนื่องมา 6 เดือน เป็นต้น 

นอกจากสาเหตุข้างต้นแล้ว ช่วงรอยต่อการเมืองหลังการเลือกตั้งที่ทำให้การสรรหานายกฯ คนที่ 30 ลากยาวมาถึงวันที่ 22 สิงหาคม ทำให้งบประมาณรายจ่ายประจำปี 2567 ล่าช้าออกไปถึง 8 เดือน หรือยาวไปจนถึงปลาย ๆ ไตรมาสสองของปีหน้ากระบวนการเบิกจ่ายงบประมาณฯ จึงจะกลับมาเป็นปกติ ประกอบกับงบกระตุ้นขาดตอนเพราะอยู่ในช่วง รอรัฐบาลใหม่จึงทำให้เศรษฐกิจโตแบบชะลอตัวอย่างที่เห็น 

ยังดีที่เศรษฐกิจไทยได้ท่องเที่ยวเป็นตัวช่วย ไตรมาส 2 ที่ผ่านมานักท่องเที่ยวมาไทยถึง 6.4 ล้านคนทำรายได้ 240,000 ล้านบาท เพิ่มต่อเนื่องเป็นเดือนที่ 8 โดยสภาพัฒน์ฯประเมินว่าปีนี้จะมีนักท่องเที่ยวมาไทย 28 ล้านคน แต่รายได้จากนักท่องเที่ยวจะลดลงเล็กน้อยจาก 1.27 ล้านล้านบาทที่คาดการณ์ไว้ก่อนหน้าเหลือ 1.03 ล้านล้านบาท เพราะการใช้จ่ายของนักท่องเที่ยวไม่สูงมาก โดยยกข้อมูลแบงก์ชาติมาขยายความว่านักท่องเที่ยวที่เข้ามาเที่ยวไทยช่วงที่ผ่านมาใช้จ่ายเฉลี่ย 37,000 บาทต่อคนต่อทริป น้อยกว่าที่การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) คาดเอาไว้ที่ 55,000 บาทต่อคน 

ส่วนแนวโน้มครึ่งปีหลัง สภาพัฒน์ฯ มองว่าการบริโภค การท่องเที่ยวที่ยังฟื้นตัวต่อเนื่อง การบริโภคของภาคเอกชน การลงทุนของภาคเอกชนและรัฐ รวมไปถึงการเร่งเบิกจ่ายของรัฐบาลจะเป็นแรงขับเคลื่อนเศรษฐกิจในช่วงที่เหลือทั้งปี พร้อมปรับคาดการณ์จีดีพีปีนี้ลงมาระหว่าง 2.5-3.0% ตามที่ได้กล่าวไว้ข้างต้น

แม้คาดการณ์จีดีพีปีนี้ถูกปรับลด แต่ดนุชาและเศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ ผู้ว่าแบงก์ชาติยืนยันตรงกันว่าเศรษฐกิจไทยยังอยู่ในทรงฟื้นตัว 

ช่วงที่เหลือของปีราว 5 เดือนเศษ จีดีพีจะรักษาทรงฟื้นตัวได้หรือไม่ได้นั้น นอกจากตัวช่วยเรื่องท่องเที่ยวแล้ว ยังขึ้นอยู่กับว่ารัฐบาลเศรษฐาที่จะเข้าทำเนียบอย่างช้าปลายเดือน กันยายนสามารถขนาดไหน แม้นโยบายจากเงินดิจิทัลคนละ 10,000 บาทแบบถ้วนหน้าที่คาดว่าจะถูกนำมาใช้เป็นนโยบายเปิดตัวรัฐบาล เนื่องจากถูกออกแบบมาสร้างเม็ดเงินก้อนมหึมาเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจ และยังถือว่าเป็นนโยบายของนายกฯ เศรษฐา ต้องใช้งบประมาณไม่น้อยกว่า 500,000 ล้านบาท ซึ่งถือว่ามากพอจะสร้างแรงกระเพื่อมให้กับเศรษฐกิจได้

ปัญหาอยู่ที่ว่างบประมาณมากมายขนาดนั้นจะเอามาจากไหนในสถานการณ์การคลังปัจจุบัน หากเลี่ยงด้วยการทยอยหยอดเงินเสมือนเข้าวอลเล็ทของชาวบ้านคงไม่ส่งผลต่อเศรษฐกิจแบบสัมผัสได้ 

คำประกาศในช่วงหาเสียงที่ว่า คิดใหญ่ทำเป็น จะได้รับการพิสูจน์เร็ว ๆ นี้

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

ได้รัฐบาลช้า บั่นทอนความเชื่อมั่นเศรษฐกิจ

หนี้ครัวเรือน หลอนเศรษฐกิจ

เมื่อ “ตลาดส่งออกทุเรียนไปจีน” ของไทย ถูกท้าทาย