มีคนเอาของมาขายคุณในราคา 250 ล้านดอลลาร์ คุณจะซื้อมั้ย ถ้าตัวคุณไม่เคยสนใจจะซื้อของนั้นเลยมาทั้งชีวิต
ถึงแม้ว่า นั่นไม่ใช่ราคาที่หนักหนาสาหัส ต้องคิดเยอะใด ๆ สำหรับ Jeff Bezos ผู้ชายที่ติดอันดับร่ำรวยที่สุดในโลกจากอีคอมเมิร์ชชื่อ Amazon.com เขาก็ยืนยันกับผู้มาขายว่า ไม่มีความสนใจใคร่ซื้อ เพราะไม่เคยสนใจธุรกิจหนังสือพิมพ์ ไม่มีความเข้าใจ ไม่เคยมีความฝันใด ๆ ในวัยเด็กที่เกี่ยวข้องกับหนังสือพิมพ์ แม้แต่…นิดเดียว
“The Washington Post” สื่อยักษ์ใหญ่ของอเมริกา อยู่ในการดูแลของตระกูล “Graham” มายาวนานกว่า 4 เจเนอเรชั่น (ตั้งแต่พุทธศักราช 2489 ช่วงไทยแลนด์ผลัดแผ่นดินจาก ร.8 เป็น ร.9) ก่อนที่จะมาอยู่กับตระกูลนี้ หนังสือพิมพ์ฉบับนี้ถูกเอาออกประมูลเพราะเจ๊ง
ด้วยความสามารถของ Katherine Graham ผู้สร้าง Washington Post มาอย่างแข็งแกร่งและยาวนาน ทำให้สื่อฉบับนี้ชื่อเสียง ทรงอิทธิพล ผลิตผู้สื่อข่าว คอลัมนิสต์ กองบรรณาธิการที่เป็นเสาหลักของวงการสื่อสารมวลชนจำนวนมหาศาล
- 4 สิ่งที่ทำให้ Martha Stewart ออกจากคุก แล้วยังผงาดได้
- เติบโตในแบบ “ลูกจ้างมืออาชีพ” ต้องคิดยังไง: สมชัย เลิศสุทธิวงค์ CEO แสนล้าน แห่ง AIS
ใครที่ชอบดูหนังจะจำคดีแอบดักฟังอันฉาวโฉ่ “Watergate” ได้ หนังที่โรเบิร์ต เรดฟอร์ด กับ ดัสติน ฮอฟแมน เล่นเป็นนักข่าวของ Washington Post การกัดไม่ปล่อยของนักข่าว และการยืนกรานที่จะค้นหาความจริงทำให้ประธานาธิบดี นิกสัน ต้องพ้นจากตำแหน่งในที่สุด เพราะจำนนต่อหลักฐาน
และนั่นคือ หนึ่งในตำนานของ The Washington Post ที่ยังเป็นที่จดจำถึงทุกวันนี้
คุณ Jeff ให้สัมภาษณ์ในเวลาหลายปีต่อมาในรายการชื่อดัง The David Rubenstein Show (ที่มีพิธีกรสุดกวนและฮามาก) ว่า ตอนนั้น มีคนกลางติดต่อมา บอกว่า ตระกูล Graham กำลังหาคนซื้อ Washington Post เขาก็ตอบไป และยังได้คุยกับ Donald Graham ว่า เขาไม่มีความสนใจ เพราะไม่มีความรู้ ไม่มีประสบการณ์ในธุรกิจนี้
แต่คุณ Donald ก็เก่งนะคุณ กล่อมว่า กองบรรณาธิการและคนบริษัทมีคนเก่งอยู่มากแล้ว ไม่ต้องห่วง แต่พวกเขาต้องการคนที่เข้าใจธุรกิจ “Internet” ที่จะมาช่วยทำให้ Post ก้าวต่อไปได้
คุณ Jeff เก็บเอามานั่งคิดนอนคิด และแล้ว เขาก็เริ่มทำกิจกรรมที่เขาทำเป็นประจำเวลาจะลงทุนทำอะไรใหม่ ๆ หรือตัดสินใจอะไรยาก ๆ นั่นก็คือ ทำ “Soul Searching”
มิได้ไปประกอบพิธีกรรมมูเตลู ถามหมอดู หรือเข้าทรงใด ๆ นะ เขาครุ่นคิดพิจารณาอย่างหนักว่า ถ้าเขาจะซื้อ Post ก็ต้องมาจากหัวใจที่อยากซื้อ และนั่นคืออะไร คิดไป คิดมา เขาก็มาถึงคำตอบที่ว่า Washington Post เป็น “หนังสือพิมพ์ของเมืองหลวงของอเมริกา ประเทศที่สำคัญที่สุดในโลก”
ป้าด คนคิดใหญ่เค้าคิดกันอย่างนี้ … คิดได้ดังนั้นก็ตัดสินใจตกลงซื้อทันทีในราคา 250 ล้านดอลลาร์ ไม่มีการต่อรองราคาใหม่ โดยเป็นการลงทุนส่วนตัว ซึ่งทำให้เขาไม่ต้องยุ่งกับตลาดหลักทรัพย์ และไม่มีการทำ “Due Diligence” หรือการวิเคราะห์กิจการเพื่อประเมินมูลค่า ใด ๆ เพราะคุณ Don Graham ได้แบข้อมูลหลังบ้านให้หมดแล้ว และคุณ Jeff บอกว่า
ในเมื่อซื้อด้วยความมั่นใจว่า ทำสิ่งที่ถูกต้อง และมันมาจากสัญชาตญาณแล้วว่า เป็นไปได้ที่จะทำให้ Post ไม่ล้ม และเติบโตต่อไป เขาก็ยอมควัก 250 ล้าน โดยไม่ต้องไปตรวจสอบสถานะการเงินใดๆ ของ Post
ด้วยเข้าใจ Internet อย่างถ่องแท้ แล้วเขาก็ทำได้จริง ๆ จากตัวแดงติดลบ ทำให้ Post รอด ไม่เจ๊ง
คุณ Jeff ใช้แนวคิดเดียวกันกับที่เขาบริหาร Amazon ในโลกอินเทอร์เน็ตว่า สิ่งหนึ่งที่ Internet ทำก็คือ ทำให้สื่อเก่าอย่างหนังสือพิมพ์ ที่พากันล้มหายตายจากทั่วโลก ยืนอยู่ได้ นั่นคือ ใช้พลังของ Internet ที่สร้าง “Free Global Distribution” ขึ้นมา คือ แทนที่จะขายแค่ไหน USA ก็ขายได้ทั่วโลกแล้ว เพราะ Internet พาไปเจอคนอ่าน
นั่นหมายถึงว่า ตลาดทั้งโลกกำลังจะกลายเป็นลูกค้าของ Post เขายังเน้นย้ำว่า เวลาทำธุรกิจ ต้องมองให้ออกว่า ใครเป็นลูกค้า เขาบอกว่า สำหรับ Washington Post ลูกค้าไม่ใช่บริษัท ห้างร้าน หรือคนมาซื้อหน้าโฆษณา แต่ลูกค้า คือ คนอ่านนั่นแหละ แล้วทำยังไงให้คนมาอ่านเยอะ ๆ จากโลก Internet
Jeff เล่าว่า ผมก็บอกทีมงานไปว่า แทนที่เราจะเก็บตังค์แพง ๆ กับลูกค้าจำนวนหนึ่ง เราก็เก็บตังค์น้อยๆ แต่เก็บจากคนอ่านทั้งโลก
และนี่คือ ที่มาของระบบ Subscription ราคาประหยัดของสื่อหนังสือพิมพ์หลาย ๆ แห่ง เช่น สมัครสมาชิกเพียง 1 ดอลล่าร์ อ่านได้ 3 เดือน ราคานี้ทำให้ไม่ได้นะ ถ้าเป็นกระดาษ และแล้ว แนวคิดการปรับกลยุทธ์ของ Jeff ก็พาหนังสือพิมพ์เก่าแก่แห่งนี้ … รอดมากได้
เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นในปี 2013 และกลายเป็นหนึ่งในตำนานการซื้อขายกิจการสื่อที่ยังพูดถึงกันทุกวันนี้
มีตังค์ ใช่ว่าซื้ออะไรก็ได้ แต่ต้องมีวิสัยทัศน์ด้วย
แหล่งที่มา:
Amazon CEO Jeff Bezos on The David Rubenstein Show (2018)
Washington Post to be sold to Jeff Bezos, the founder of Amazon 2013
วิทยา แสงอรุณ คอลัมนิสต์อิสระ
