มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย เป็น 1 ในมหาวิทยาลัยที่เข้าร่วมทำโครงการพลิกโฉมมหาวิทยาลัย (Reinventing University) ซึ่งเป็นโครงการที่เริ่มต้นปฏิรูประบบการศึกษา ของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดยได้งบประมาณ จำนวน 44 ล้านบาท ในการพัฒนาโครงการของแม่ฟ้าหลวง
ดร.พนม วิญญายอง รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง ให้สัมภาษณ์ว่า แม่ฟ้าหลวงได้นำเสนอโครงการพลิกโฉมมหาวิทยาลัย โดยเลือกกลุ่มมุ่งยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนา การวิจัยระดับแนวหน้าของโลก (Global & Frontier Research) เป็นหลัก เนื่องจากมหาวิทยาลัย มีความโดเด่นในเรื่องงานวิจัย และมีเป้าหมาย คือ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวงจะมีผลงานที่นำไปสู่การเพิ่มคะแนนใน THE Ranking เช่น การส่งนักศึกษาของมหาวิทยาลัยร่วมทำงานวิจัยในห้องทดลองต่างประเทศด้วย
-สมรภูมิตลาดไก่ทอดเดือดล้นกระทะ “ชุงนัม ชิคเค่น” ขอมีเอี่ยว
-นายก อบต.เชิงทะเล เชิญคนไทยเที่ยวภูเก็ต
แต่ในยุทธศาสตร์อื่น ๆ แม่ฟ้าหลวงก็ดำเนินการด้วย เช่น ยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาเทคโนโลยีและส่งเสริมการสร้างนวัตกรรม (Technology & Innovation) หรือ ยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาชุมชนเชิงพื้นที่ (Area-Based & Community) มีความร่วมมือกับชุมชนรอบ ๆ มหาวิทยาลัยด้วย
“การที่มหาวิทยาลัยเลือกเป้าหมายยุทธศาสตร์ที่ 1 เนื่องจากแม่ฟ้าหลวงได้รับการจัดอันดับ The World University Ranking 2021 จาก Time Higher Education World เป็นอันดับ 1 ของ ประเทศไทย ร่วมกับ มหาวิทยาลัยมหิดล และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยมีมหาวิทยาลัยที่ได้รับการจัดอันดับรวมทั้งสิ้น 1,396 แห่ง จาก 92 ประเทศทั่วทุกภูมิภาคของโลก
สำหรับเกณฑ์การพิจารณามี 5 ด้าน ได้แก่ การเรียนการสอน การวิจัย การอ้างอิงผลงานวิจัย ความเป็นนานาชาติ การได้รายได้จากภาคอุตสาหกรรม แม่ฟ้าหลวงได้คะแนน ความเป็นนานาชาติ 60.4 และ การอ้างอิงผลงานวิจัย 52.7 จากคะแนนเต็ม 100 คะแนน ส่วนอีก 3 ด้านต้องมีการพัฒนาเพิ่มเติม ซึ่งปีนี้เป็นปีที่ 2 ที่ได้รับรางวัลนี้ติดต่อกันโดยในปี 2020 ก็ได้รับรางวัลนี้ร่วมกับมหาวิทยลัยมหิดล”
สำหรับงานวิจัยที่จะทำในโครงการพลิกฟื้นมหาวิทยาลัยนั้น จะเน้นเรื่องผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ ที่แม่ฟ้าหลวงมีความชำนาญ ทั้ง 3 ส่วนงาน คือ กลุ่มเชื้อราและเห็ด กลุ่มสมุนไพร กลุ่มวิทยาศาสตร์เครื่องสำอาง เดิมทีทั้ง 3 ส่วนงานนี้มีการวิจัยและพัฒนาแบบแยกส่วน ซึ่งแต่ละส่วนมีความโดดเด่นอย่างมาก ดังนั้นในโครงการ พลิกโฉมมหาวิทยาลัย จะเป็นการบูรณาการทั้ง 3 ส่วนงานนี้เข้าด้วยกัน
“เรามีความเก่งมากในเรื่องเชื้อราและเห็ด มีตัวอย่างเชื้อราและเห็ดหลากหลายที่เก็บไว้ ในโครงการนี้เราจะนำเชื้อราและเห็ด มาพัฒนาเพื่อร่วมกับทีมสมุนไพร สำนักวิชาแพทย์บูรณาการ นำมาพัฒนาผลิตยา สำหรับรักษาโรค ให้ทีมเครื่องเครื่องสำอางเอาไปพัฒนาเป็นสินค้าเครื่องสำอาง จะได้ใช้ประโยชน์มากขึ้น”
สำหรับรายละเอียดของโครงการจะแบ่งออกเป็น 6 กิจกรรม ได้แก่
- กิจกรรมบูรณาการสร้างความเข้มแข็งให้กับหน่วย/กลุ่ม/ศูนย์ความเป็นเลิศทางการวิจัย
- กิจกรรมพัฒนาศักยภาพลบุคลากรวิจัยสู่ความเป็นเลิศ
- กิจกรรมพัฒนามาตรฐานการวิจัยสู่สากล
- กิจกรรมประชุมวิชาการนานาชาติ
- กิจกรรมพัฒนาระบบจัดการข้อมูลเพื่อการวิจัยและพัฒนา
- กิจกรรมยกระดับคุณภาพหลักสูตรระดับนานาชาติ
ดร.พนม วิญญายอง เปิดเผยเพิ่มเติมว่า ในความเป็นจริงโครงการวิจัยของแม่ฟ้าหลวงใหญ่มาก โดยโปรเจกต์นำร่องต้องใช้เม็ดเงินประมาณ 200 ล้านบาท แต่เมื่อเราได้งบประมาณเพียงแต่ 44 ล้านบาท เราก็แบ่งส่วนของงานวิจัยออกมา ทำเป็นโครงการต่อเนื่องในแต่ละปี คาดว่าจะใช้ระยะเวลาเวลา 5 ปีในการประเมินภาพรวมตามยุทศาสตร์ที่ 1 ว่า มหาวิทยาลัยสามารถดำเนินการเป็นอย่างไร
นอกจากนี้ในโครงการยังมี ส่วนปลดล็อกกฎระเบียบเพื่อตอบโจทย์ประเทศ คือ การปรับปรุงหรือเปลี่ยนแปลง กฎระเบียบในสถานบันการศึกษา ที่สร้างความไม่คล่องตัว ทำให้เป็นอุปสรรคในการทำวิจัย ซึ่งการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว จำเป็นต้องผ่านความเห็นชอบจากกรรมการหลายชุด ผ่านสภา และที่สำคัญในการกำหนดกฎ ระเบียบต่าง ๆ ต้องสอดคล้องไปในทิศทางเดียวกับ พรบ. ของประเทศ ซึ่งแม่ฟ้าหลวง อยากให้มหาวิทยาลัยเป็น Think Tank ที่สามารถเปลี่ยนประเทศได้ ไม่ใช่แค่เปลี่ยนมหาวิทยาลัยเท่านั้น
