เป็นเรื่องราวใหญ่โตเมื่อ วัคซีนแอสตร้าเซเนกา (AstraZeneca) หนึ่งในวัคซีนหลักของชาติไทย ไม่มาตามนัด ที่จะส่งมอบตามกำหนดเดิม ที่กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ระบุว่า วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า ที่ผลิตโดยบริษัท สยามไบโอไซเอนซ์ จำกัด จำนวน 1.7 ล้านโดส จะส่งมอบได้ในวันที่ 17-21 พฤษภาคม
แต่ปรากฎว่าเมื่อถึงกำหนด กลับไม่มีวัควีนแอสตร้าเซเนกา ส่งผลให้โรงพยาบาลหลายแห่ง อาทิ โรงพยาบาลธรรมศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ โรงพยาบาลวชิรพยาบาล ต้องเลื่อนการฉีดวัคซีนเข็มที่ 2 ให้ประชาชน ซึ่งมีนัดล่วงหน้าตั้งแต่วันที่ 24 พฤษภาคม
ในเวลาต่อมา สาธิต ปิตุเตชะ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข ออกมาให้ข้อมูลว่า วัคซีนแอสตร้าเซเนกา ทั้งหมดจะส่งมอบในเดือนมิถุนายน และ อนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ยังออกมาสำทับว่า “เรามีวัคซีน Sinovac จำนวนมากเพียงพอสำหรับประชาชน ซึ่งขณะนี้มีข้อมูลว่า ผู้สูงอายุ สามารถฉีดได้แล้ว”
ไม่ทราบว่าสิ่งที่กล่าวเป็นข้อมูลหรือข้อเท็จจริง แต่มีข้อมูลที่เป็นข้อเท็จจริงระบุว่า วัคซีนซิโนแวค ราคาโดสละ 30 ดอลลาร์ ประมาณ 930 บาท ส่วนวัคซีนแอสตราเซเนการาคาโดสละ 5 ดอลลาร์ หรือประมาณ 157 บาท เพราะบริษัทมีนโยบายไม่แสวงกำไร หากพิจารณาแล้วจะเห็นว่าราคาวัคซีนซิโนแวค มีราคาสูงกว่าวัคซีนไฟเซอร์ด้วย
จากเหตุการณ์ในครั้งนั้น ทำให้ผู้สูงอายุและผู้ป่วยโรคเรื้อรัง 7 โรคที่ลงทะเบียนกับ แอปพลิเคชัน “หมอพร้อม” ตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม จำนวนประมาณ 8 ล้านคน รู้สึกวิตกกังวลว่า ในวันที่ 7 มิถุนายน ที่จะเป็นวาระแห่งชาติ ในการปูพรมฉีดวัคซีน ตนเองจะได้รับการฉีดวัคซีนด้วยหรือ โดยเฉพาะวัคซีนแอสตร้าเซเนกา
นอกจากนี้ ยังเป็นที่คาใจของประชาชนคนเสียภาษีว่า สัญญาที่รัฐบาลไทยทำกับบริษัท แอสตราเซเนกา ประเทศไทย และบริษัทแอสตาเซเนกา สหราชอาณาจักร ในวงเงิน 6,049,723,117 บาท โดยมี พล.อ.อ. สถิตย์พงษ์ สุขวิมล เลขาธิการพระราชวังและประธานกรรมการ และ อภิพร ภาษวัธน์ ประธานกรรมการบริหาร บริษัท สยามไบโอไซเอนซ์ จำกัด ในฐานะบริษัทผู้รับจ้างผลิตวัคซีนแอสตร้าเซเนก้าในประเทศไทย เป็นสักขีพยานนั้น ตัวสัญญามีรายละเอียดอย่างไร จะมีการทยอยส่งมอบวัคซีนจำนวนเท่าไหร่ วันไหนบ้าง
ก่อนหน้านี้ ในสัญญาทราบแต่เพียงว่า กรมควบคุมโรคจัดทำสัญญาในการจัดซื้อและบริหารจัดการวัคซีนที่ได้จากการจองล่วงหน้านั้น เมื่อคู่สัญญาสามารถจัดหาวัคซีนได้สำเร็จ วงเงิน 3,670,292,517 บาท แบ่งเป็น
– เงินจัดซื้อวัคซีนที่ได้จากการจองล่วงหน้า เมื่อคู่สัญญาสามารถจัดหาวัคซีนให้ได้สำเร็จ วงเงิน 1,586,287,067บาท รับผิดชอบโดยกรมควบคุมโรค
– เงินบริหารจัดการวัคซีน วงเงิน 2,084,005,450 บาท รับผิดชอบโดยกรมควบคุมโรค
ถึงขณะนี้หลายคนก็ยังคงกังวลว่า แอสตร้าเซเนก้าจะจัดส่ง วัคซีนมาให้ประเทศไทยหรือไม่ จำนานเท่าไร เนื่องจากเมื่อปลายเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า สหภาพยุโรป หรือ อียู ได้รับแอสต้ราเซเนกาไม่ครบตามจำนวนที่ตกลงทำสัญญากันไว้ โดยอียูสั่งวัคซีนจำนวน 300 ล้านโดส แต่บริษัท แอสตราเซเนกาจะจัดส่งให้เพียงจำนวน 100 ล้านโดส ภายในสิ้นเดือนมิถุนายน ขณะที่อียูต้องการให้แอสตราเซเนกาส่งมอบวัคซีนที่ยังค้างอยู่อีกอย่างน้อย 120 ล้านโดส เนื่องจากในเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา แอสตร้าส่งวัคซีนให้อียูเพียง 50 ล้านโดสแทนที่จะเป็น 200 ล้านโดส ตามที่ตกลงกัน
ราฟาเอล แจฟเฟราลี (Rafael Jafferali) ทนายความตัวแทนอียู แจ้งต่อศาลในกรุงบรัสเซลส์ว่า แอสตร้าเซเนกา ไม่พยายามทำตามที่สัญญาไว้ ดังนั้น อียูต้องการให้แอสตร้าเซเนก้าจ่ายค่าปรับเป็นจำนวน 10 ยูโรต่อโดส สำหรับวัคซีนที่นำส่งล่าช้า เพื่อเป็นการชดเชยการที่ไม่สามารถปฏิบัติตามสัญญาได้ โดยให้การสั่งปรับนี้มีผลตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม เป็นต้นไป
ฮาคิม บูลาร์บาห์ (Hakim Boularbah) ทนายความของแอสตราเซเนกา แจ้งว่า สัญญาที่ทำขึ้นมานี้ “มิใช่สัญญาเพื่อส่งมอบรองเท้าหรือเสื้อยืด” เนื่องจากกระบวนการผลิตวัคซีนชนิดใหม่นี้มีความซับซ้อนกว่าผลิตภัณฑ์ปกติทั่ว ๆ ไป เงื่อนไขในสัญญานั้นไม่ได้เป็นการผูกมัดใด ๆ แต่บริษัทจะพยายามสุดความสามารถในการนำส่งออเดอร์ให้ได้เร็วที่สุด
สำหรับแอสตร้าเซเนกา ในประเทศไทย นายแพทย์ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เปิดเผยว่า บริษัท สยามไบโอไซเอนซ์ จำกัด ได้ผลิตวัคซีนแล้ว 14 ล็อต (1 ล็อตการผลิตสำหรับโรงงานทีเพิ่งเปิดสายการผลิตนั้นมีความผันผวนจำนวนไม่เท่ากัน การผลิต 1 ลอต อยู่ระหว่าง 1- 3 ล้านโดส) จำนวนประมาณ 14 – 42 ล้านโดส และได้รับการตรวจสอบจากกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์แล้ว ซึ่งผ่านการตรวจสอบเรียบร้อยแล้ว
ซึ่งน่าแปลใจมาก ที่ยังไม่ปรากฏวัคซีนแอสตร้าเซเนกากระจายไปตามโรงพยาบาลที่เป็นสถานที่ฉีดวัคซีน หากการส่งวัคซีนช้า ทำให้วันที่ 7 มิถุนายน วันที่พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ตั้งเป็นวาระแห่งชาติในการฉีดวัคซีนไม่เป็นไปตามแผน…ว่าแต่ใครรู้บ้าง แอสตร้าเซเนก้าสำหรับประเทศไทยอยู่ไหน
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
